Rafftiau Crefftus Cerdyn

Rafftiau Crefftus Cerdyn y Trefnydd Ynglŷn â'r gweithgaredd Mae'r gweithgaredd hwn wedi'i gynllunio i sicrhau bod plant yn dylunio ac yn gwneud rafft sy'n arnofio. Gofynnwyd i'r plant ddylunio rafft. Mae Sgowtiaid a Brownis o Dref y Sêr yn cael trafferth wrth wneud rafft sy'n arnofio. Trwy'r gweithgaredd hwn byddwch yn cynorthwyo'ch grŵp i: • Ddylunio a gwneud rafft gan ddefnyddio darn o bapur yn unig • Cynnal prawf teg i weld pa ddyluniad rafft sy'n gallu dal y pwysau mwyaf • Cofnodi a chyflwyno eu canlyniadau. Rhestr o adnoddau • Tanciau plastig neu bowlenni o ddŵr - 1 fesul grŵp • Dalen sgwâr o bapur (20 cm x 20 cm) neu A4 - 6 fesul grŵp ynghyd â dalennau sbâr • Ffoil (dewisol yn lle papur) • Set o farblis, oll yr un maint - 30 fesul grŵp ynghyd â llawer o rai sbâr • Selotep, tâp masgio, staplwyr, neu glymwyr eraill - gan ddarparu'r un fath ar gyfer pob grŵp • Gorchuddion sy'n dal dŵr os ydych chi'n gweithio ar ddesgiau pren

Beth i'w wneud 1. Cyflwynwch y gweithgaredd gan ddefnyddio'r stori. 2. Rhowch gardiau gweithgaredd ac adnoddau i'r plant. 3. Esboniwch y byddan nhw'n dylunio a gwneud rafftau, ac yn profi faint o bwysau y gallan nhw eu cario cyn suddo. 4. Anogwch y plant i drafod eu syniadau a sut i gynnal eu hymchwiliadau. Rhowch ddalennau o bapur neu ffoil i bob grŵp. Atgoffwch nhw y gallan nhw ddefnyddio un darn ar y tro yn unig. Heriwch grwpiau i wneud nifer o rafftiau o wahanol siapiau a meintiau. Gallan nhw wneud hyn trwy blygu'r papur neu'r ffoil a chysylltu'r corneli. Rhowch amser i blant drafod pa siapiau a allai weithio ac i ymarfer dulliau o blygu'r papur i wneud rafftiau gwahanol. 5. Cynorthwywch blant i wneud eu hymchwiliad ac ysgrifennu eu cofnodion eu hunain am eu canlyniadau. Anogwch hwy i fynd i'r afael â'r her o adeiladu rafft sy'n gallu dal y nifer fwyaf o wrthrychau cyn iddi hi suddo. Gallan nhw arnofio eu rafftiau mewn cynhwysydd o ddŵr ac ychwanegu ciwbiau neu farblis nes bod y rafftiau'n suddo. Y rafft sy'n cario'r nifer fwyaf o wrthrychau fydd yr enillydd. 6. Gofynnwch i'r plant gyflwyno eu canfyddiadau i weddill y grŵp; gallan nhw fod mor greadigol yn eu cyflwyniad ag y dymunan nhw. Pethau i'w hystyried Sicrhewch fod y dŵr yn ddigon dwfn i'r rafftiau sydd wedi'u llwytho arnofio ac nad ydyn nhw'n cyffwrdd â'r gwaelod. Bydd yn well i bllant ddefnyddio un ddalen o bapur ar y tro ac chael eu gadael i arbrofi â'u siapiau rafft eu hunain. Efallai y bydd rhai plant yn ychwanegu'r gwrthrychau i'r rafft yn rhy gyflym neu'n anwastad. Gadewch iddyn nhw arbrofi ar eu pennau eu hunain. Byddan nhw'n dysgu mwy pan fydd rhywbeth yn mynd o'i le. Bydd angen i'r plant gytuno ynghylch sut y byddan nhw'n gwybod pryd fydd rafft wedi suddo'n swyddogol. Gallai hyn fod pan fydd y rafft yn suddo o dan llinell y ddŵr neu pan fydd yn glanio ar waelod y cynhwysydd. Gellir gwneud gwrthrych sydd fel arfer yn methu ag arnofio i arnofio trwy newid ei siâp. Bydd gwahanol siapiau'n arnofio mewn gwahanol ddulliau. Fe welwch fod rafft wastad lydan yn sefydlog iawn pan fydd yn arnofio ond y gall ddymchwel os caiff ei llwytho ar un ochr. Os yw'r plant yn ymchwilio'n ofalus, mae'n debygol mai'r rafft orau fydd un â sylfaen fawr ac ag ochrau tua 1.5cm o ddyfnder. Bydd rafft dda'n dal nifer rhyfeddol o fawr o wrthrychau. Allweddeiriau • Arnofio • Hynofedd • Papur • Adeiladu • Pwysau Byddwch yn ofalus! Mopiwch ollyngiadau dŵr yn gyflym a chasglwch farblis sydd wedi dianc er mwyn osgoi damweiniau. Cymdeithas Wyddoniaeth Prydain Rhif Elusen Gofrestredig 212479 ac SC039236