Polymerau sy'n Amddiffyn

Polymerau sy'n Amddiffyn Cerdyn y Trefnydd Ynglŷn â'r gweithgaredd Mae'r gweithgaredd hwn wedi'i gynllunio i wneud i blant feddwl am bolymerau a'u priodoleddau gwahanol. Mae Dr Polly Murs wedi gofyn am help i benderfynu pa haenen lynu sydd orau i orchuddio ei chinio. Mae'r ffoil mae hi wedi bod yn ei ddefnyddio yn gollwng ei bwyd dro ar ôl tro! A all y plant helpu trwy wirio pa haenen lynu sydd orau? Trwy'r gweithgaredd hwn byddwch yn cynorthwyo'ch grŵp i: • Ddysgu am bolymerau • Profi cryfder a gwydnwch gwahanol fathau o haenau glynu • Cofnodi a chyflwyno eu canfyddiadau i weddill y grŵp Rhestr o adnoddau • Detholiad o haenau glynu (gan gynnwys haenen lynu sy'n heb unrhyw PVC) • Ffoil alwminiwm • Blychau cinio neu gynwysyddion eraill • Masau 50 gram i weithredu fel 'pwysau' • Prennau mesur • Camera fideo neu gyfarpar arall (e.e. ffôn symudol) i wneud fideo o'r ymchwiliad • Rhewgell • Popty micro-don Beth i'w wneud 1. Cyflwynwch y gweithgaredd gan ddefnyddio'r stori. 2. Rhowch gardiau gweithgaredd ac adnoddau i'r plant. 3. Gosodwch yr olygfa trwy drafod y neges e-bost oddi wrth Polly. Anogwch y plant i siarad am haenen lynu a ffoil. Ydyn nhw'n defnyddio'r naill neu'r llall gartref? Sut maen nhw'n dod â chinio wedi'i bacio i'r ysgol? 4. Rhowch samplau o haenau glynu a ffoil i'r plant ymchwilio. Pa debygrwydd neu wahaniaethau allan nhw eu sylwi? Anogwch y plant i wneud rhagfynegiadau. Ydyn nhw'n meddwl y bydd cling ffilm yn helpu i ddatrys problem amser cinio Polly? 5. Cynorthwywch blant i wneud eu hymchwiliad ac ysgrifennu eu cofnodion eu hunain am eu canlyniadau. Rhowch ddetholiad o bwysau i bob grŵp, cynhwysydd i ymestyn y deunyddiau drosto a phren mesur. Os yw'n bosibl, caniatewch i bob grŵp roi sampl o'u deunydd gorau i mewn i rewgell i weld beth sy'n digwydd. Hefyd gallen nhw roi'r haenen lynu yn y popty micro-don. Dydy e ddim yn ddiogel i roi ffoil yn y popty micro-don. Sicrhewch fod plant yn lapio pob deunydd sy'n cael ei brofi o amgylch y cynhwysydd cyfan. 6. Gofynnwch i'r plant gyflwyno eu canfyddiadau i weddill y grŵp, gallan nhw fod mor greadigol yn eu cyflwyniad ag y dymunan nhw.

Pethau i'w hystyried Bydd profi ffoil a haenen lynu mewn cymhariaeth â phapur yn helpu plant i ddeall nodweddion defnyddiol polymerau. Er enghraifft, y gallu i wrthsefyll dŵr, pwysau ysgafn a gellir eu mowldio. Mae ffoil alwminiwm yn fwy ymarferol na haenen lynu ar gyfer diogelu bwyd yn y rhewgell. Bydd yn cynnal ei sêl ac mae'n fwy tebygol o atal llosg rhewgell. Gellir arddangos y trydan statig sy'n helpu haenen lynu i lynu trwy hongian darn o haenen lynu oddi ar ymyl bwrdd. Rhwbiwch feiro plastig â ffabrig, yna daliwch y beiro yn agos i'r ddalen o haenen lynu. A all y plant weld yr haenen lynu yn symud tuag at y beiro? Allweddeiriau • Statig • Gwydnwch • Polymerau • Pwysau • Mesurau • Cryfder Byddwch yn ofalus! Pwysig iawn: peidiwch â rhoi ffoil yn y popty micro-don. Dysgwch ragor Fe wnaeth haenen lynu ddod i mewn i'r farchnad ddomestig yn gyntaf yn y 1950au. Gwneir haenen lynu o blastig tenau, felly mae'n ynysydd da. Pan fyddwch chi'n tynnu haenen lynu oddi ar y rholyn, mae rhai o'r electronau o un haen yn cael eu tynnu i haen arall, gan greu mannau o lwyth positif a negyddol. Mae'r cling ffilm yn dal y llwyth hwn, gan achosi iddo gael ei ddenu i fannau o lwyth dirgroes ar ddeunyddiau eraill nad ydynt yn ddargludol megis platiau seramig. Defnyddir ffoil alwminiwm fel gorchudd bwyd ers y 1930au. Nid yw ffoil yn glynu wrth ddeunyddiau eraill ond gall gadw ei siâp wrth ei lapio o amgylch bwyd neu sylweddau eraill. Mae ffoil yn rhwystr da iawn i facteria ac arogl. Defnyddir haenen lynu a ffoil ar gyfer llawer o bethau heblaw am amddiffyn bwyd. Mae haenen lynu yn arbennig o ddefnyddiol mewn sefyllfaoedd meddygol. Yn aml, defnyddir haenen lynu i helpu i drin llosgiadau, ond mae ganddo lawer o ddefnyddiau eraill. Cymdeithas Wyddoniaeth Prydain Rhif Elusen Gofrestredig 212479 ac SC039236